Spośród wielu ofert rozwoju osobistego możemy wybierać te, które najbardziej nas przekonują oraz te, które mogą nas wesprzeć w tym bardzo osobistym obszarze, jakim jest podróż w głąb siebie samych i realizacja własnego potencjału. Trenerzy, terapeuci, psychologowie, psychoterapeuci, coachowie, mentorzy, przewodnicy duchowi i wiele innych współczesnych profesji to zawody, wywodzące się z potrzeby pomagania drugiemu człowiekowi w budowaniu jakości życia i skutecznego osiągania założonych celów.
Czym różnią się te profesje? W jakich sprawach mogą nam służyć i jak szukać pomocy? – to wiedza potrzebna na początku drogi, by umieć poruszać się w gąszczu ofert dostępnych na rynku i skutecznie dostosować formę pomocy do własnych potrzeb. Skupię się tutaj na trzech podstawowych profesjach, które wymagają podyplomowego, profesjonalnego przygotowania do pracy z ludźmi oraz osobistych kompetencji, rozwijanych i doskonalonych w sposób permanentny: psychoterapii, coachingu i mentoringu.
Jakie mają przygotowanie i w jakich obszarach mogą nam pomóc poszczególni profesjonaliści:
Psychoterapeuta jest osobą, która przygotowana jest do pracy z nieświadomymi procesami klienta (nie dotyczy to terapii behawioralnej) w trakcie kilkuletniego (4-7 lat) podyplomowego szkolenia i własnej psychoterapii.
Pracuje z przekonaniami i emocjami z przeszłości klienta, pomagając mu zrozumieć i przewartościować przeżycia z dzieciństwa lub przekazów rodowych (transgenealogia, w Polsce rzadko praktykowana). Psychoterapia zazwyczaj oparta jest na relacji z terapeutą i trwa od kilku miesięcy do kilku lat. Psychoterapeuta prowadzi i kieruje nieświadomym procesem klienta w zgodzie z zasadami modalności, w której się wykształcił. Każda z tych modalności ma swoje zasady i sposób pracy, które różnią się między sobą. Zawód psychoterapeuty obliguje do przestrzegania kodeksu etyki w ogólnych zasadach, wspólnego dla wszystkich modalności.
Psychoterapia zajmuje się leczeniem depresji, nerwic, pomaga zrozumieć uwikłana w relacjach, wspiera w przejściu przez życiowe kryzysy, pomaga zrozumieć, wyrazić i wysublimować trudne emocje i uczucia. Pozwala to na swobodniejsze poruszanie się w życiu, buduje poczucie własnej wartości i pomaga odzyskać dostęp do własnego potencjału. Przedmiotem psychoterapii jest przeszłość klienta i jego nieświadome mechanizmy blokujące i utrudniające bieżące życie.
Coaching to forma pomocy, która zajmuje się teraźniejszością i przyszłością klienta. Bazuje na zasobach osoby zwracającej się po pomoc i wspiera ich rozwijanie.
Pomaga określać cele i kierunki działania, a także budować motywację. Wspiera w realizacji celów. Dotyczy to zarówno sfery zawodowej, jak i osobistej. Praca coachingowa może odbywać się zarówno indywidualnie, jak i grupowo. Coach pracuje w taki sposób, by naprowadzać swoich klientów na samodzielne szukanie rozwiązań. Bazuje na potencjale klienta i pomaga go rozwijać.
Coach to osoba, która przygotowana jest do pracy z ludźmi w ramach dwuletniego podyplomowego kształcenia. Nie musi posiadać fachowej wiedzy w obrębie treści pracy z klientami (zawodowej, emocjonalnej). Pracuje z ukierunkowaniem potencjału osoby zgłaszającej się po pomoc i realizowaniem go w ramach życiowej aktywności. Praca oparta jest o relację i zaufanie klienta. Coach prowadzi klienta przez proces, w którym klient uczy się szukać własnych rozwiązań i ufać swoim zdolnościom i możliwościom. Wspiera i przyspiesza rozwój osobisty i zawodowy pomagając precyzyjniej określić kierunki i sposoby osiągania celów. Coach pełni funkcję towarzysza w procesie rozwoju osobistego i zawodowego klienta.
Mentoring to oparte o osobiste i zawodowe doświadczenie mentora wsparcie i konkretna, merytoryczna pomoc klientowi. Mentoring to przede wszystkim relacja oparta na wszechstronnej wiedzy mentora, obejmującej zarówno obszar pracy klienta (zawodowy czy osobisty), jak i kompetencje osobiste, pozwalające pełnić rolę „przewodnika” w procesie rozwoju swojego klienta. To, co odróżnia mentoring od coachingu to wiedza i bogate doświadczenie mentora w dziedzinie, w której udziela on wsparcia swoim klientom.
Mentor dzięki swojej merytorycznej wiedzy i bogatemu doświadczeniu pomaga i wspiera rozwój osób, które korzystają z jego pomocy. Można powiedzieć, że prowadzi swoich uczniów (klientów) drogą, którą sam przeszedł i może stać się ich przewodnikiem, znając potencjał i ryzyko różnych sytuacji. Pomaga planować i realizować zamierzone cele, inspiruje do podejmowania wysiłku i elastycznych rozwiązań, pokazuje obszary, w których warto się dokształcić, zdobyć doświadczenie, by rozwijać kompetencje zgodnie z własnym potencjałem, doradza i inspiruje w rozwoju i osobistym, i zawodowym łącząc te dwa obszary w pełnej jakości doświadczenie. Proces mentoringu oparty jest o relację nauczyciel-uczeń, w której „uczeń” może liczyć na stałą pomoc i merytoryczne wsparcie w zależności od swoich potrzeb.
Podsumowując:
- Psychoterapeuta, to osoba, która pomaga uporać się z blokadami i emocjonalnymi i mentalnymi przeszkodami z przeszłości, zbudować poczucie własnej wartości, zrozumieć siebie. Pełni rolę „lekarza”, rozumiejącego i wspierającego przyjaciela.
- Coach, to osoba, która pomaga zidentyfikować talenty i potencjał oraz wdrożyć go w życie i realizować cele w teraźniejszości, z perspektywą osiągania sukcesów w przyszłości. Pełni rolę towarzysza w realizowaniu celów klienta.
- Mentor, to doradca i przewodnik. Osoba, która pomaga zaplanować, zrealizować cele klienta, namierzyć przeszkody i popracować nad ich uwolnieniem.Pracuje w oparciu o merytoryczne kompetencje i bogate doświadczenie w dziedzinie, w której prowadzi swoich klientów. Relacja mentoringu to relacja nauczyciel- uczeń, obejmująca nabywanie wiedzy, dokształcanie się i planowanie poszczególnych kroków w rozwoju osobistym i zawodowym.
Psychoterapeuta = lekarz, przyjaciel
Coach = towarzysz
Mentor = przewodnik
Wpis do pobrania:
Psychoterapia_coaching_mentoring_wyjasnienie
Autor: Jolanta Toporowicz
